Τα συμπεράσματα από την Ενημερωτική Ημερίδα της ΕΣΕΕ με θέμα: «Αντιμετώπιση παρεμπορίου: Υπάρχει ελπίδα;»
Γ. Καρανίκας: «Λερναία Ύδρα» το παρεμπόριο, απαιτείται συνολική και γενναία αντιμετώπιση
Πραγματοποιήθηκε χθες 13 Μαΐου 2019 σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας η Ενημερωτική Ημερίδα της ΕΣΕΕ με θέμα: «Αντιμετώπιση παρεμπορίου: Υπάρχει ελπίδα;», η οποία εντάσσεται στον Κύκλο Παρεμβάσεων της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας στα μείζονα θέματα που απασχολούν την οικονομία, το εμπόριο και τις επιχειρήσεις. Με τις Παρεμβάσεις αυτές επιδιώκεται, μέσω του διαλόγου με τους εμπλεκόμενους φορείς, να προκύψουν οι βέλτιστες λύσεις για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας
Η εκδήλωση ανέδειξε τη σύνθετη δομή και διάρθρωση του φαινομένου του παρεμπορίου το οποίο συνιστά ένα μείζον οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα, που προκαλεί ραγδαία απαξίωση των προϊόντων, πλήττοντας τόσο τους καταναλωτές όσο και τις επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΝ.ΕΜ.Υ – ΕΣΕΕ λόγω του παρεμπορίου, η αγορά χάνει σε ετήσια βάση, περίπου 15 με 20 δις ευρώ, ενώ τα διαφυγόντα έσοδα του δημοσίου υπολογίζονται σε 3 έως 4 δις ετησίως. Πολλές νόμιμες επιχειρήσεις οδηγούνται σε λουκέτο λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού που προκαλεί το παρεμπόριο. Την ίδια ώρα τα κυκλώματα του έχουν βρει στο διαδίκτυο νέο, ευρύ πεδίο δράσης, και εντοπίζονται πολύ δύσκολα.
Στην ομιλία του του ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Γιώργος Καρανίκας χαρακτήρισε το παρεμπόριο «Λερναία Ύδρα» και μάστιγα που ταλανίζει την οργανωμένη εμπορική επιχείρηση. Πρόκειται, όπως είπε για «ένα τριτοκοσμικό φαινόμενο που τρέφει την παραοικονομία και στερεί έσοδα και πόρους από το κράτος. Ένα ωραιότατο για τους επιτήδειους κανάλι, που φορτώνει στον ανυποψίαστο καταναλωτή κλεψίτυπα, λαθραία μέχρι κλοπιμαία και επικίνδυνα για την υγεία του προϊόντα, όπου ο όρος «εγγύηση» είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο. Μια ντροπή για τους εμπορικούς δρόμους των πόλεών μας, που τους μετατρέπει σε παζάρια της Μέσης Ανατολής».
Ο κ. Καρανίκας τόνισε πως ο ρόλος του ΣΥ.ΚΕ.Α.Α.Π. είναι νευραλγικός στην καταπολέμηση του παρεμπορίου και επανέφερε με έμφαση το αίτημα της ΕΣΕΕ να περιοριστεί η υπαίθρια διάθεση αποκλειστικά σε προϊόντα γης και θάλασσας. Για τη συνολική αντιμετώπιση του φαινομένου, ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ ζήτησε να ενταχθούν τα σχετικά μέτρα στο γενικότερο σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της παραοικονομίας. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Το οργανωμένο εμπόριο ζητά την απαλλαγή του από την «ομηρεία» του παρεμπορίου. Είναι ανάγκη να υπάρξει επιτέλους μία συνολική και γενναία αντιμετώπιση του προβλήματος που θέτει τη νόμιμη επιχειρηματικότητα σε πολύ δύσκολη θέση και υπονομεύει τη λειτουργία της ελληνικής αγοράς».
Ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών κ. Σταύρος Καφούνης σημείωσε με έμφαση την ανάγκη συνεργασίας ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Όπως ανέφερε: «Γύρω από το παρεμπόριο αναπτύσσονται πολλές μορφές παραβατικότητας, όπως είναι διακίνηση ναρκωτικών. Η ΑΣΟΕ από Ανωτάτη Εμπορική έχει μετατραπεί σε «Ανωτάτη Παρεμπορική». Χρειάζονται συνεργασίες και συνέργειες διότι κανείς δεν μπορεί να καταφέρει κάτι μόνος του. Σε περίπτωση περιστολής του φαινομένου το οικονομικό όφελος για την αγορά και την οικονομία θα είναι πολύ σημαντικό, οπότε δεν πρέπει να απασχολεί την Πολιτεία και τους εμπλεκόμενους φορείς το κόστος για την αντιμετώπισή του».
Στην εισήγησή του ο Ειδικός Γραμματέας του ΣΔΟΕ κ. Σταύρος Θωμαδάκης επισήμανε ότι το παρεμπόριο, ως μέρος της γενικότερης έννοιας της παραοικονομίας, εμφανίζεται αυξανόμενο, ως απόρροια της διεθνούς εμπέδωσης της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας. Ως προς την έκταση του φαινομένου ο κ. Θωμαδάκης ανέφερε: «Το 2016, οι εισαγωγές παραποιημένων και πειρατικών προϊόντων στην Ε.Ε. ανήλθαν σε 121 δισεκατομμύρια ευρώ, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 6,8% των εισαγωγών της Ε.Ε., έναντι 5% των εισαγωγών της Ε.Ε. το 2013. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με σειρά μελετών που εκπόνησε το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), οι άμεσες απώλειες λόγω της παραποίησης/απομίμησης στους συγκεκριμένους τομείς ανέρχονται κάθε χρόνο σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 15,6% του συνόλου των πωλήσεων στους εν λόγω τομείς. Τούτο μεταφράζεται σε άμεση απώλεια τουλάχιστον 24.600 θέσεων εργασίας στους τομείς αυτούς. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση όσον αφορά τη σχετική απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της κυκλοφορίας προϊόντων παραποίησης/απομίμησης (το 15% των συνολικών θέσεων εργασίας στους επιλεχθέντες κλάδους) και στην 4η θέση όσον αφορά τις απολεσθείσες πωλήσεις».
Την ποιοτική αλλαγή των ελέγχων στο παρεμπόριο τα τελευταία χρόνια επισήμανε ο Εκτελεστικός Υπεύθυνος του Συντονιστικού Κέντρου Εποπτείας Αγοράς και Αντιμετώπισης Παραεμπορίου (ΣΥ.ΚΕ.Α.Α.Π.) κ. Βασίλης Μαστρογιάννης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε: «Το 2016 πραγματοποιήθηκαν 95.305 έλεγχοι (στην εσωτερική αγορά), ενώ το 2017 82.813 έλεγχοι. Όμως το σύνολο των κατασχεθέντων ειδών παραεμπορίου το 2017 είναι αυξημένο κατά 252.624 τεμάχια καταδεικνύοντας την ποιοτική φύση των πραγματοποιηθέντων ελέγχων, οι οποίοι βασίστηκαν σε συγκεκριμένα εργαλεία διοίκησης, όπως το Risk analysis, καθώς και στην εμπειρία των υπηρεσιών και των μελών του ΣΥ.ΚΕ.Α.Α.Π. στη σύσταση Μικτών Κλιμακίων Ελέγχου. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τους ελέγχους στην εσωτερική αγορά για το έτος 2018 συγκριτικά με το 2017. Αν και ο αριθμός των ελέγχων για το 2018 ανέρχεται στις 70.963 μειωμένος κατά 11.850 ελέγχους από το 2017, όπου οι έλεγχοι ανέρχονται σε 82.813, ο αριθμός των κατασχεθέντων ειδών παραεμπορίου αυξήθηκε κατά 51.359 τεμάχια».
Ο πρ. Διευθυντής Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κ. Γιώργος Παπαπροδρόμου, σημείωσε πως το αναπτυξιακό τεχνολογικό πλαίσιο έδωσε τη δυνατότητα ή δημιούργησε περισσότερες ευκαιρίες στους κυβερνο-εγκληματίες και πρόσθεσε: «Αύξησαν την παρουσία τους σε νέες μορφές ή παραλλαγές αδικημάτων, όπως οι απάτες, οι κλοπές προσωπικών δεδομένων, η χρήση λυτρισμικού (ransomware) κ.ά. Οι παράνομες ηλεκτρονικές αγορές, τόσο στον επιφανειακό παγκόσμιο ιστό – κυρίως στα social media – όσο και στον σκοτεινό, παρέχουν στους εγκληματίες – πωλητές την ευκαιρία να προσφέρουν όλα τα παράνομα εμπορεύματα, με τις πιο σοβαρές περιπτώσεις να βρίσκονται στον σκοτεινό Διαδίκτυο. Επομένως, ένα αποτελεσματικό αντίμετρο θα απαιτήσει μια κατάλληλα συντονισμένη, οριζόντια δράση, στην οποία θα συμμετέχουν ερευνητές με διαφορετική εμπειρογνωμοσύνη. Και παράλληλα τη δημιουργία επιπλέον δυναμικού και την κατάρτιση στελεχών αρμοδίων υπηρεσιών και φορέων».
Στην παρέμβασή του ο Διευθυντής Καταπολέμησης Παράνομου Εμπορίου ΝΑ Ευρώπης της εταιρίας «Παπαστράτος» κ. Γιάννης Μαστροκώστας τόνισε πως το παράνομο εμπόριο πλήττει τα δημόσια έσοδα και υπογράμμισε πως «περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ χάνονται τον χρόνο στα δημόσια ταμεία – αλλά και όλη τη νόμιμη εφοδιαστική αλυσίδα – τα τελευταία 5 χρόνια έχει κλείσει το 1/3 των σημείων μικρής λιανικής (περίπτερα και ψιλικά) – καθώς και την κοινωνία συνολικά. Η εταιρία «Παπαστράτος» έχει δαπανήσει από το 2012 περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ σε ενέργειες υποστήριξης της Πολιτείας και των διωκτικών Αρχών στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου αλλά και ευαισθητοποίησης των πολιτών με εκστρατείες επικοινωνίας. Πρόσφατες δράσεις αφορούν στη δωρεά ενός κινητού x–ray scanner προς το Υπουργείο Οικονομικών για τον έλεγχο φορτηγών και εμπορευματοκιβωτίων από τα Τελωνεία της χώρας και στη δωρεά 5 ταχύπλοων σκαφών στο Λιμενικό Σώμα».
Η κυρία Μαρία Μακρυδάκη, Γεν. Διευθύντρια της Ένωσης Σηματούχων Εταιριών Ελλάδος και Κύπρου ζήτησε ακόμη περισσότερη ενημέρωση των μελών της ΕΣΕΕ και των Επιμελητηρίων για τις συνέπειες του παρεμπορίου. «Όσο υπάρχουν εταιρίες που διακινούν προϊόντα αναγνωρίσιμα που έχουν ζήτηση από το ευρύ κοινό, τόσο θα υπάρχουν και άλλες εταιρίες που θα προσπαθούν να δημιουργήσουν απομιμητικά προϊόντα. Το παρεμπόριο δεν μπορούμε να το καταπολεμήσουμε πλήρως, μπορούμε όμως να ενημερώσουμε τους εμπόρους, τους ελεύθερους επαγγελματίες και το ευρύ κοινό για τους τρόπους δράσης των κυκλωμάτων και τις συνέπειες στην αγορά και την οικονομία. Ανάλογες εκστρατείες ενημέρωσης στο εξωτερικό είχαν εξαιρετικά αποτελέσματα, για αυτό και η Παρέμβαση της ΕΣΕΕ στο θέμα είναι πολύ σημαντική», σχολίασε.